در پروژه های عمرانی، یکی از روش های کارآمد برای اجرای بهتر، مدیریت پیمان است. اما پیمان مدیریت چیست دقیقاً؟ در ساده ترین تعریف، این مدل قراردادی به کارفرما امکان می دهد اجرای پروژه را با حفظ مالکیت مصالح و کنترل هزینه ها، به فرد یا تیمی تحت عنوان مدیر پیمان بسپارد. در این مقاله به صورت کامل بررسی می کنیم که قرارداد پیمان مدیریت چیست، چه مزایایی دارد، چه تفاوتی با سایر قراردادها دارد و چگونه مطابق با قانون مدیریت پیمان می توان آن را تنظیم کرد.
.webp)
مدیریت پیمان موضوعی است که با گسترش پروژه های عمرانی، اهمیت آن بیش ازپیش احساس می شود. در واقع، مدیریت پیمان روشی تخصصی برای اجرای پروژه است که طی آن، کارفرما با واگذاری وظایف اجرایی به مدیر پیمان، نظارت دقیق تری بر روند پیشرفت کار خواهد داشت. درک روشن از اینکه مدیریت پیمان چیست، به تصمیم گیری هوشمندانه کمک می کند و باعث می شود هزینه ها، کیفیت ساخت و زمان بندی پروژه ها با دقت بیشتری مدیریت شوند.
کاربردهای اصلی مدیریت پیمان ساختمان عبارت اند از:
مدیر پیمان، نماینده رسمی کارفرما در پروژه است و مسئولیت نظارت، هماهنگی و مدیریت اجرای پروژه را برعهده دارد. وظایف اصلی مدیر پیمان شامل:
در روش مدیریت پیمان ساختمان، کنترل و شفافیت هزینه و کیفیت بالاتر است، اما در پیمان مدیریت مسئولیت و مالکیت مصالح و پرداخت ها به پیمانکار کل واگذار می شود.
|
ویژگی |
مدیریت پیمان |
پیمان مدیریت |
|
مالکیت مصالح |
با کارفرما |
با پیمانکار کل |
|
مسئولیت پرداخت |
پرداخت مستقیم توسط کارفرما |
پرداخت توسط پیمانکار کل |
|
کنترل هزینه و کیفیت |
شفاف و مستقیم |
محدودتر |
|
انعطاف پذیری طراحی |
بالا |
کمتر |
حق الزحمه مدیر پیمان معمولاً درصدی از مجموع هزینه های مستقیم اجرای پروژه است که بسته به شرایط مختلف بین ۱۰ تا ۱۵ درصد متغیر است. این مقدار در قرارداد پیمان مدیریت به طور دقیق تعیین می شود تا اجرای پروژه با مدیریت پیمان ساختمان به بهترین شکل انجام شود.
عوامل مؤثر در تعیین درصد مدیریت پیمان عبارت اند از:
در ایران، مدیریت پیمان چارچوب قانونی مستقلی ندارد؛ اما معمولاً براساس مقررات سازمان برنامه و بودجه و نظام مهندسی اجرا می شود. یکی از مهم ترین مسائل در این روش، تنظیم دقیق قراردادهاست. بنابراین، سوال اصلی این است که قرارداد پیمان مدیریت چیست و چه نقش و کاربردی در فرایند اجرای پروژه دارد؟ قرارداد پیمان مدیریت، سندی است که نقش ها، وظایف و مسئولیت های کارفرما، مدیر پیمان و پیمانکاران جزء را به طور شفاف و قانونی مشخص می کند. این قرارداد با هدف:
تنظیم می شود. از نکات کلیدی در این قوانین و الزامات حقوقی می توان به موارد زیر اشاره کرد:
رعایت این موارد در چارچوب قانون مدیریت پیمان، اجرای موفق و قانونی پروژه های مدیریت پیمان ساختمان را تضمین می کند.
عوامل متعددی بر تعیین میزان درصد حق الزحمه مدیر پروژه تأثیرگذار هستند و این درصد در قراردادهای مختلف می تواند متفاوت باشد.
از مهم ترین عوامل مؤثر می توان به موارد زیر اشاره کرد:
شناخت این عوامل و تنظیم دقیق آن ها در قانون مدیریت پیمان، به موفقیت اجرای پروژه های عمرانی کمک شایانی می کند.
یکی از نکات مهم، شناسایی و تعیین دقیق هزینه های قابل پرداخت در صورت وضعیت ها است تا شفافیت مالی پروژه حفظ شود و اختلافی میان طرفین قرارداد پیش نیاید. هزینه هایی که معمولاً در صورت وضعیت های پروژه های تحت مدیریت پیمان ساختمان لحاظ می شوند عبارت اند از:
رعایت این موارد در چارچوب قانون مدیریت پیمان باعث می شود که هزینه ها به صورت دقیق و منظم پرداخت شوند و روند اجرای پروژه بدون وقفه پیش برود.
تنخواه بخشی اساسی در مدیریت پروژه های ساختمانی است که به مدیر پروژه امکان مدیریت سریع و دقیق هزینه های روزمره را می دهد. این سیستم با مستندسازی پرداخت ها باعث افزایش شفافیت مالی می شود و جلوی بروز ابهامات را می گیرد.نکات مهم:
این مزایا شامل موارد زیر می شود:
اگر می پرسید تأثیر تورم بر هزینه های مدیریت پیمان چیست؟ باید بدانید این روش با ایجاد انعطاف در خرید مرحله ای مصالح و انتخاب پیمانکار، به کارفرما کمک می کند تا هزینه ها را متناسب با شرایط بازار مدیریت کند. در پروژه هایی که با مدیریت پیمان ساختمان اجرا می شوند، تغییرات قیمت مصالح و دستمزدها می تواند هزینه نهایی را به شدت تحت تأثیر قرار دهد.
در پاسخ به سوال «مدیریت پیمان چیست» می توان گفت این روشی هوشمندانه برای کنترل پروژه هاست که مزایای زیادی دارد؛ البته اگر ساختار و قوانین آن واضح نباشد، ممکن است مسیر اجرای پروژه به چالش های ناخواسته و سردرگمی در مسئولیت ها کشیده شود.
با بررسی موارد بالا، مشخص می شود که موفقیت در اجرای این روش نیازمند شناخت دقیق، قرارداد شفاف و نظارت مداوم است.
شناخت اینکه دقیقاً مدیریت پیمان چیست، به درک بهتر انواع قراردادهایی که در این روش استفاده می شود کمک می کند. هر یک از این مدل ها ویژگی ها و کارکردهای خاص خود را دارند:
رایج ترین نوع مدیریت پیمان ساختمان است که در آن مدیر پیمان درصدی از مجموع هزینه های اجرای پروژه را به عنوان حق الزحمه دریافت می کند.
بسیاری از افراد می پرسند که قرارداد پیمان مدیریت چیست و چه تفاوتی با روش های دیگر دارد. در پاسخ باید گفت که برخلاف این نوع قرارداد، در قرارداد امانی مدیر مبلغ ثابتی دریافت می کند و پرداخت تمام هزینه های اجرایی بر عهده کارفرماست.
این نوع قرارداد، تلفیقی از درصدی و ثابت است که معمولاً در پروژه های پیچیده با مراحل متنوع کاربرد دارد و باید طبق قانون مدیریت پیمان تنظیم شود.
شناخت دقیق اینکه پیمان مدیریت چیست، به کارفرما این امکان را می دهد که با توجه به نوع پروژه، مناسب ترین مدل قرارداد را انتخاب و اجرا کند.
برای پاسخ به این سؤال که مدیریت پیمان چیست و چگونه می توان آن را به درستی پیاده سازی کرد، باید ابتدا شرایط کلیدی در تنظیم قرارداد مربوطه را شناخت. در ادامه به مهم ترین مواردی که در تنظیم قرارداد باید در نظر گرفته شوند، می پردازیم:
برای اینکه واقعاً بدانید مدیریت پیمان چیست و چگونه می تواند موفق عمل کند، کافی است به قلب ماجرا که همان قرارداد است، نگاه کنید. اگر این قرارداد شفاف، منصفانه و دقیق تنظیم شود، نه تنها سرعت پروژه بیشتر می شود، بلکه بسیاری از اختلافات و دوباره کاری ها هم از همان ابتدا از بین می روند.
پاسخ به این پرسش که مدیریت پیمان چیست، بدون شناخت دقیق نقش و وظایف طرفین قرارداد کامل نخواهد بود. در این روش، تقسیم وظایف مشخصی میان کارفرما، مدیر پیمان و پیمانکاران جزء وجود دارد:
در پروژه های مدیریت پیمان ساختمان، کارفرما مالک اصلی پروژه است که وظیفه تأمین منابع مالی، تصمیم گیری نهایی و نظارت کلان را بر عهده دارد.
در چنین ساختاری، مدیر پیمان موظف است کلیه مراحل اجرایی پروژه را با هماهنگی کامل میان نیروها، کنترل هزینه ها، نظارت مستمر بر کیفیت اجرا و مستندسازی دقیق پیشرفت کار پیش ببرد؛ مجموعه ای از وظایف که به خوبی نشان می دهد قرارداد پیمان مدیریت چیست.
این افراد یا شرکت ها، بخش های تخصصی اجرای پروژه را برعهده دارند و تحت نظارت مستقیم مدیر پیمان فعالیت می کنند. مطابق قانون مدیریت پیمان، هر یک از طرفین باید براساس شرح وظایف مشخص و مستند، فعالیت خود را انجام دهند تا از تداخل نقش ها و بروز اختلاف جلوگیری شود.
به گفته ی Coursera در دوره ی "Construction Management Specialization" از دانشگاه کلمبیا،
Is it worth getting a construction management degree
It is generally worth it to consider earning a construct management degree as many employers prefer candidates with a degree and relevant experience. Many construction managers earn a bachelor's degree to learn some of the fundamental skills in the craft such as project management, design, building methods, and business. Some employers may accept construction managers who have a high school diploma and years of experience in the field.
سوالات متداول
چطور می توان مطمئن شد که مدیر پیمان در پروژه به درستی عمل می کند؟
با ارزیابی منظم گزارش ها، بازدیدهای میدانی و تحلیل شاخص های عملکرد، می توان از کیفیت مدیریت مطمئن شد.
آیا کارفرما می تواند در حین اجرای پروژه، مدیر پیمان را تغییر دهد؟
بله، در صورت رضایت نداشتن یا نقض قرارداد، تغییر مدیر پیمان با رعایت شرایط قراردادی ممکن است.
چه اقداماتی برای پیشگیری از اختلافات بین کارفرما و مدیر پیمان توصیه می شود؟
تنظیم قرارداد شفاف، مستندسازی کامل، و برگزاری جلسات منظم هماهنگی بین طرفین از بهترین راهکارهاست.
برای اطمینان از انتخاب درست روش اجرای پروژه، صحبت با یک مشاور فنی گاهی می تونه مسیر تصمیم گیری رو روشن تر کنه. از طریق صفحه تماس با ما
می تونید ارتباط بگیرید.
پرسش و پاسخ
سوالات متداول
1404/07/06
1404/07/02
1404/07/01
1404/07/01
طراحی سایت اختصاصی کیان تجارت
