فاز صفر معماری، اولین گام جهت شروع یک پروژه است که هدف آن بررسی نیاز ها و انجام مذاکرات جهت نیازهای کارفرما میباشد. در فاز صفر معماری به یک طرح توجیهی جهت بررسی و مشخص کردن محدودیت ها، جمع آوری اطلاعات منطقه، بحث اقتصادی و برآمد ها و همچنین برآورد آغاز و اتمام پروژه پرداخته می گردد.
مطالعات فاز صفر معماری، گروهی از فعالیت ها که مربوط به پیش از طراحی بوده و به پایه های اولیه پروژه، به تمامی نیاز های مطرح شده کارفرما و شرایط پروژه، الزامات و محدودیت های پیش رو جهت انجام پروژه، برآورد هزینه ها و شرایط محیطی پروژه میپردازد گفته میشود.
به زبان دیگر، مطالعات فاز صفر همانند یک گزارش کلی راجعبه اطلاعات مربوط به محیط پروژه مدنظر، مسائل اجتماعی، تخصصی و بررسی الزامات و در خواست های کارفرما می باشد.
پروژه های معماری به 3 فاز، مطالعات فاز صفر معماری، مطالعات فاز یک و مطالعات فاز دو تقسیم میگردند که در ذیل به هرکدام بخ اختصار پرداخته شده است:
فاز صفر معماری مرحله ای از پروژه است که در آن به مرحله پیش از طراحی ساختمان اشاره میشود و مرحله ای است که در آن پایه های اولیه برای شروع طراحی ساختمان مطرح می شود. در مطالعات فاز صفر معماری، معمار و تیم طراحی با کارفرما و دیگر اعضای تیم مشورت می کنند تا مطمئن شوند که تمامی نیازها و انتظارات کارفرما در نظر گرفته شده است.
در مطالعات فاز صفر معماری به هدف کلی و نوع پروژه (منظور مسکونی، اداری و یا تجاری بودن آن است) اشاره میشود. در مطالعات فاز صفر معماری، اطلاعات دقیق محیطی و آب هوایی باید ذکر گردد و تاریخ اتمام پروژه به همراه برآمد تقریبی کلی پروژه مطرح گردد.
پس از انجام و ارائه مطالعات فاز صفر معماری به کارفرما، بخش طراحی اولیه پروژه آغاز میگردد. در بخش مطالعات فاز یک معماری به بررسی و تحلیل نیاز ها، جمع آوری اطلاعات و طراحی اولیه پرداخته میشود.
در واقع، در بخش فاز یک معماری نیازها و الزامات گفته شده از جانب کارفرما در یک طرح اولیه به اجرا در میاید و طبیعی است که قسمت هایی غیر قابل اجرا خواهند بود به دلایل متعددی همچون امکانات و دسترسی های شهری و فضای سبز محدودیت ها و ... و تمامی آنها مشخص شده و به بررسی، پیشنهادات و یا طرح های جدید منجر میگردد.
پس از انجام فاز یک معماری، حال نوبت فاز دو و یا فاز اجرایی پروژه میباشد. فاز دو شامل طراحی دقیق و ریز معماری، سازه، مکانیکی و الکتریکی پروژه می باشد. بطوری که به تمامی بخش های مربوطه به تاسیسات مکانیکی همچون گرمایش، سرمایش، فاضلاب و آب باران و .... اشاره میگردد و همچنین به تمامی نقشه های برقی همچون روشنایی، ارث و همبندی، سوکت ها و .... پرداخته میشود.
در طراحی فاز دو معماری، پس از تایید طرح اولیه در فاز یک، طراحی دقیق و جزئیات ساختمان توسط معمار، مهندسین سازه و سایر مشاورین صورت می گیرد. در مرحله فاز دو، تمامی جزئیات ساختمان به صورت دقیق مشخص می شود و نقشه های ساختمان برای مجوز ساخت و اجرا ارائه می شود.
مطالعات فاز صفر معماری منجر به مزایای متعددی میگردد که در ذیل به تعدادی از مهمترین های آن پرداخته شده است:
شما می توانید جهت دریافت مشاوره در مرحله انجام مطالعات فاز صفر با کارشناسان ما در شرکت مهندسین مشاور رایان سازه تماس بگیرید.
فرایند فاز صفر معماری مراحل متعددی داشته که در ذیل به بررسی آنها پرداخته شده است:
تعریف مساله نخستین بخش مطالعات فاز صفر معماری محسوب میشود که در این بخش باتوجه به جلسات، الزامات و درخواست های کارفرما مشخص میگردد. در این بخش کلیه موضوعات اساسی همچون نوع پروژه (مسکونی، اداری، دیتا سنتر و یا ....) ارتفاع، طبقات و ... اشاره و تعیین میشود.
مرحله بعد از تعریف مساله، مطالعات اولیه نامیده میشود. در این بخش به بررسی موقعیت جغرافیایی، اجتماعی و فرهنگی به همراه شرایط آب و هوایی پروژه پرداخته میشود.
در امکان سنجی پروژه به بررسی و تحلیل منظر های اقتصادی و فنی و همچنین قانونی پروژه پرداخته میشود تا اثرات پروژه بر شرایط محیطی، میزان سود و بهره وری پروژه مورد تحلیل قرار بگیرد و انجام آن بررسی گردد.
در این بخش نهاد و یا فرد مسئول مطالعات فاز صفر معماری، دیگر رقبا را به چالش میکشد و به بررسی مزایا و معایب پروژه های آنها میپردازد. در پایان بهترین متد و روش را برای طراحی ارائه میدهد.
در بخش مطالعات مالی، فرد و یا نهاد و موسسه مسئول گردآوری مطالعات فاز صفر معماری، موظف به بررسی و برآورد تقریبی هزینه های پروژه میباشد.
این برآورد ها منجر به روشن شدن حدودی بودجه و در نتیجه مدیریت و کنترل بهتر هزینه ها میگردد.
در مطالعات فاز صفر معماری در رتبطه با منطقه پروژه شامل موارد متعددی است که در ذیل به تعدادی از مهمترین های آن اشاره گردیده است:
مجری منتخب میبایست صلاحیت در موارد متعددی همچون مهارت و تجربه لازم را دارا باشد تا درصورت نیاز از خلاقیت خود در صورت بروز مشکلات جهت برآورده کردن درخواست های کارفرما استفاده کند و همچنین اطلاعات و آشنایی کامل با قوانین و مقررات ملی و فنی را دارا باشد.
محدودیت هایی مانند ارتفاع ساختمان در فاز صفر معماری چه اثری دارد؟
این نوع محدودیت ها به دلایل مختلف همچون مقررات ملی ساختمان و همچنین مقررات تعیین شده شهری از جانب شهرداری، دلایل زیست محیطی (آلودگی هوا و ...) جهت وزش باد ها و .... باید بطور کامل مورد بحث و بررسی قرار گیرند تا از مشکلات پیشرو جلوگیری گردد.
آیا مراحل انجام مطالعات فاز صفر در پروژه های غیرصنعتی مانند ساختمانی با پروژه های صنعتی تفاوتی دارد؟
یقینا مطالعات فاز صفر در پروژه های صنعتی با غیر صنعتی متفاوت خواهد بود. این تفاوت دلایل متعددی دارد که به سنگین تر بودن تجهیزات و تاسیسات ومیتوان اشاره کرد. شایان ذکر است که پروژه های صنعتی نیازمند دقت و بررسی فنی ریزتری نسبت به غیر صنعتی ها میباشند.
تفاوت فاز صفر پروژه در صنایع مادر و صنایع کم اهمیت تر در چیست؟
در صنایع مادر بدلیل امکان اثرات مخرب بر محیط زیست و ..... الزام تحلیل و پردازش بیشتری نسبت به پروژه های کم اهمیت تر خواهند داشت. شایان ذکر است در پروژه های صنعتی کم اهمیت تر در مطالعات فاز صفر بنابر آن پروژه تنها به یک بررسی کلی و ساده پرداخته میشود.
پرسش و پاسخ
سوالات متداول
1403/09/06
1401/11/02
1401/09/27
1398/12/07
